Ignorancja jako cnota i mit złej natury ludzkiej

💰💰💰 Możecie wesprzeć nasz projekt finansowo! 💰💰💰

❯❯❯ Możecie nam kupić kawę: https://buycoffee.to/kroniki

❯❯❯ Mamy też profil na portalu Patreon: https://www.patreon.com/KronikiOdchodzeniaodRozumu

Witajcie na „Kronikach”, poświęconych różnym mitom w konfrontacji z nauką. Naszym gościem jest dr Tomasz Witkowski. Poruszamy z nim kwestię ignorancji, przebranej za wieloznaczność. Następnie przechodzimy do pytania jacy ludzie są z natury? Teza „Władców much” Williama Goldinga, czyli przekonanie, że dzieci są złe, nie jest naszym zdaniem niczym więcej niż rozpowszechnionym mitem.

03:00 Zapowiedź książki Tomasza Witkowskiego pt. „Zawracanie statków głupców”. Ignorantia vulgaris jako rozpowszechniony chwast, który nie powinien być pod ochroną. Nazywanie ignorancji wieloznacznością czy tolerancją nie zmienia jej szkodliwej natury. Prawda naukowa nie leży pośrodku i nie jest wieloznaczna. Gdzie zawodzi pluralizm epistemologiczny?

12:30 Wielość szkół psychologicznych, nieraz ze sobą całkowicie sprzecznych. Czy mogą one być jednocześnie prawdziwe? A może do każdego przypadku pasuje inna szkoła psychologiczna? Zalety brzytwy Ockhama. Relatywizm może cechować filozofię, ale nauki empiryczne powinny go unikać. Złożoność to nie wieloznaczność. Nie możemy zakładać, że każdy przypadek jest tak odmienny od pozostałych, że trzeba do niego stosować całkiem inną teorię.

23:20 Popularne przekonanie o złej naturze ludzkiej, które przybiera szereg form, także psychologicznych. Okazją do jego artykulacji są złe postępki dzieci – także tych wymyślonych. Nie stanowią one jednak dowodu. Byłoby nim negatywne postępowanie wszystkich albo większości dzieci. Pamiętać też trzeba, że dzieci podlegają wpływom, a zatem to, co robią, nie musi wynikać z ich „natury”. Co więcej, nasza moralność może mieć więcej z nią wspólnego niż nasza niemoralność. Etyka w życiu zwierząt.

31:20 Czy nasza moralność różni się od moralności zwierząt tym, że my ją mamy, a one nie – czy tym, że my ją problematyzujemy, a zwierzęta nie? „Władcy much” Williama Goldinga jako głos, że jesteśmy z natury źli. Co było z tą tezą nie tak? Została oparta na fałszywych badaniach dzieci, które specjalnie na siebie „napuszczano”. Koncepcja moralności jako fasady i jako matrioszki. Pierwsza mówi, że bez fasady z kontroli społecznej natychmiast dziczejemy i stajemy się źli. Druga – że moralność jest wrodzona, a systemy to po prostu kolejne, coraz większe matrioszki. Bywa, że to właśnie z tych problematyzacji, a nie biologicznego „rdzenia”, wynika zło.

42:15 Eksperyment Philipa Zimbardo polegał na tym samym, na czym opierały się badania, które zainspirowały Goldinga – z tym że u Zimbardo chodziło o osoby dorosłe, wcielające się w rolę strażników. One także były aktywnie zachęcane, by zachowywać się brutalnie. Co więcej, eksperyment ten został sfalsyfikowany. Otóż gdy go powtórzono, strażnicy i więźniowie doszli do porozumienia. A zatem skąd zło w niektórych dzieciach? Może na to odpowiedzieć teoria społecznego uczenia się Alberta Bandury. Negatywne reakcje mogą być wyuczone. Mogą być też naturalne – ale u kogoś, kto przez niedorozwój moralny nie jest w stanie zrozumieć, że inni ludzie czują. Takich ludzi jest zwykle bardzo mały odsetek.

51:00 Jak zapobiegać złemu postępowaniu w takich wypadkach? Jednym z pomysłów jest powrót do nieanonimowych społeczności. Przykłady Malty i Islandii. Kwestia samotności jako… banału. Znacznie gorszy od niej jest społecznie indukowany lęk przed samotnością, zwany monofobią.

55:00 Kącik krindżu, a w nim pomysł, by chłopców nie dyskryminować ocenami z zachowania. Jesteśmy pod wrażeniem połączenia fajnizmu pedagogicznego z ideologią „mężczyzna najbiedniejszy”. Wyraził to zaś nie kto inny, jak Rafał Trzaskowski – w końcu na coś przydaje się rozległe wykształcenie! Ponadto prezentujemy specyficzną estetykę aktywnego wroga Tesli. Czy na pewno powinniśmy reagować na nią akceptacją?